این روزها که حیوانات خانگی گوناگون مانند گربه ها، به تدریج جایگاه مهم تری در خانه ها و در دل صاحبانشان پیدا می کنند، توجه به سلامتی آن ها نیز از اهمیت بیشتری برخوردار است. بیماری کلیه گربه یکی از انواع مشکلاتی است که این حیوانات دوست داشتنی را درگیر خود میکند. از آن جایی که کلیه یکی از اعضای بسیار مهم در بدن گربه به شمار میرود (همان طور که در بدن انسان نیز به همین شکل است)، بروز بیماری یا نارسایی در آن می تواند مشکلاتی جدی برای این حیوان خانگی به همراه داشته باشد. به همین دلیل به تمام افرادی که مشغول مراقبت از یک گربه دوست داشتنی هستند پیشنهاد می شود با علائم بیماری کلیوی گربه و روش های درمان آن آشنایی کلی داشته باشند.
چرا باید نسبت به بیماری کلیه گربه، توجه ویژه داشت؟
در بدن گربه ها، کلیه وظایف بسیار مهمی را بر عهده دارد. از این رو، بروز هر نوع اختلال کوچک یا بزرگ در عملکرد این عضو میتواند موجب بروز مشکلات جدی در سلامتی این حیوان شود. از جمله وظایف کلیه در بدن گربه ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اصلیترین وظیفه کلیه این است که مواد زائد و سموم خون را دریافت کرده و از طریق ادرار آن را دفع کند.
- این عضو متابولیسم مواد معدنی در بدن گربه را تنظیم میکند، سطح کلسیم خون را با دفع مقدار اضافی آن در حد مناسب نگه میدارد و ویتامین D فعال را تأمین می نماید. به همین خاطر است که بروز بیماری کلیه گربه میتواند سطح این مواد را در خون نامتعادل سازد.
- کلیه گربه سطح آب بدن حیوان را تنظیم میکند.
- ایجاد تعادل اسیدی-بازی نیز یکی دیگر از کارهایی است که این عضو مهم در بدن گربه انجام می دهد.
- یکی دیگر از وظایف بسیار مهم کلیه در بدن گربه ها، ترشح هورمونی است که به ترشح گلبول های قرمز خون می انجامد.
نارسایی کلیه گربه، یکی از بیماری های شایع کلیوی در گربه ها
نارسایی، اصلی ترین بیماری کلیه گربه ها به حساب میآید که در برخی موارد ممکن است موجب آسیب های جدی و حتی از دست رفتن حیوان شود. این بیماری به دو دسته زیر تقسیم میگردد:
CKD یا نارسایی مزمن کلیه
می توان گفت شایع ترین حالت نارسایی کلیه در گربه ها، حالت مزمن آن است که تعداد زیادی از این حیوانات را درگیر می کند. این بیماری در اثر اختلالات کلیوی که حداقل به مدت سه ماه ادامه داشته باشند، ایجاد میگردد و نیاز به مراقبتهای جدی خانگی و پزشکی دارد.
AKI یا نارسایی حاد کلیه
نارسایی حاد یک بیماری کلیه گربه است که متأسفانه به یکباره خود را نشان می دهد. این بیماری که موجب اختلال جدی در عملکرد کلیه های حیوان می شود حتماً باید سریعاً توسط دامپزشک تحت بررسی قرار بگیرد. ادامه یافتن و عدم درمان این بیماری، نارسایی مزمن کلیه را به دنبال خواهد داشت.
علائم بیماری کلیوی گربه را بشناسید
اگر از جمله افرادی هستید که از گربه نگهداری می کنید، حتماً لازم است نشانه های بیماری کلیه گربه را بشناسید. برخی از علائم این بیماری عبارتند از:
- وجود خون در ادرار حیوان
- اسهال یا یبوست
- استفراغ
- ادرار زیاد
- ادرار کردن خارج از محل مخصوص ادرار
- کم شدن اشتهای گربه و کاهش وزن آن
- تشنگی بیش از اندازه و خوردن آب زیاد
- تغییر رنگ زبان گربه به قهوه ای
- بوی بد دهان
- جمع شدن مایع زیر پوست گربه
- درد در ناحیه شکم یا بزرگ شدن شکم
- سستی و بیحالی حیوان
- عفونت باکتریایی در بخش هایی از بدن مانند کلیه یا مثانه
- بروز زخم روی لثه یا زبان گربه
- و …
وجود یک یا چند مورد از علائم بالا ممکن است نشان دهنده بیماری کلیه گربه باشد و لازم است حتماً درباره آن با یک دامپزشک با تجربه مشورت نمایید.
علل بروز بیماری کلیه در گربهها چیست؟
دلایل متعددی برای بروز بیماری های مرتبط با کلیه از جمله نارسایی حاد یا مزمن، وجود دارد. برخی از شایع ترین آن ها در ادامه معرفی خواهند شد:
عفونت
یکی از مواردی که ممکن است به نارسایی و بیماری کلیه گربه بیانجامد، وجود عفونت در بدن حیوان است. به همین دلیل توصیه می شود در صورت بروز هرگونه عفونت از طریق زخم و … حتماً در صدد درمان به موقع و کامل آن برآیید.
سموم
یکی از علل شایع ایجاد بیماری کلیوی گربه، وارد شدن سم به بدن حیوان است. این سم ممکن است از طریق گیاهان و گل های سمی، دارو ها، سموم شیمیایی مخصوص آفت ها، مواد ضد عفونی کننده، ضد یخ و … وارد خون گربه شود. از این رو می توان گفت یکی از بهترین راه ها برای پیشگیری از بیماری کلیه گربه ها، دور کردن آن ها از این سموم است.
کهولت سن
با افزایش سن ممکن است کلیه ها در عملکرد طبیعی خود دچار اختلال و مشکل شوند. به همین دلیل لازم است در مورد گربه هایی که سن بالا تری دارند، خصوصاً بیش از ۷ سال، مراقبت ویژه تری صورت بگیرد.
مواردی از جمله سنگ کلیه گربه، انسداد مجاری ادراری، افزایش ناگهانی مقدار زیادی از آب بدن (در اثر گرمازدگی، اسهال، استفراغ و …)، کاهش جریان خون، ضربه شدید، عوامل ژنتیکی و … از دیگر دلایل شایع بروز نارسایی و بیماری کلیه گربه به شمار میروند.
تشخیص بیماری کلیوی گربهها به چه شکل صورت میگیرد؟
برای تشخیص نارسایی کلیه در گربه دو روش عمده وجود دارد:
- آزمایش خون
- آزمایش ادرار
البته پیش از هر چیز دامپزشک گربه را به صورت فیزیکی معاینه و شرح حال کاملی از شما درخواست خواهد کرد. تمام عوامل زمینه ای از جمله بیماری ژنتیکی، احتمال ضربه و آسیب قبلی و … باید مورد بررسی قرار بگیرند. در برخی موارد ممکن است به عکس برداری و سونوگرافی نیز احتیاج باشد.
روش های درمان بیماری کلیه در گربه ها
انتخاب روش درمان مناسب بیماری کلیه گربه، به دلیل یا نوع بیماری و همچنین میزان پیشرفته بودن آن بستگی دارد. متأسفانه در مواردی که بیماری بسیار پیشرفته باشد یا به طور مادرزادی ایجاد شده باشد، درمان قطعی برای آن وجود ندارد. اما در موارد دیگر می توان با یک رژیم غذایی مناسب، علائم بیماری را تا حد خوبی تحت کنترل درآورد.
روند درمان و رژیم تغذیه ای در این گونه موارد با هدف کاهش سموم و مواد زائد دفع نشده از خون و تأمین آب مورد نیاز بدن حیوان صورت می گیرد. از جمله نکات تغذیه ای که برای درمان بیماری کلیه گربه باید مورد توجه قرار بگیرد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نوشیدن آب زیاد و تازه
- کاهش مقدار پروتئین، سدیم و فسفر موجود در رژیم غذایی
- افزایش امگا 3، ویتامین D و ویتامین های محلول در آب در رژیم غذایی
- اضافه کردن مقادیر بالای آنتی اکسیدان و فیبر به غذای گربه
غذای مناسب بیماری کلیه گربه، غذای رنال نیز نامیده میشود که میتوانید آن را به صورت آماده نیز تهیه کنید. توجه داشته باشید گربه ها ابتدا از این رژیم غذایی جدید چندان استقبال نخواهند کرد. به همین دلیل لازم است این تغییرات را به تدریج و با صبر و حوصله بالا وارد رژیم غذایی حیوان دوست داشتنی خود کنید. روش های دیگری مانند جراحی، داروهای محرک اشتها، داروهای تنظیم فشار خون، داروهای ضد تهوع و … نیز از جمله روش های درمان بیماری کلیه گربه هستند که در موارد لزوم توسط پزشک انتخاب خواهند شد.